Tevkifat en basit ifade ile vergilerdeki kesintiler olarak tanımlanabilir. Başka bir ifade ile vergisel olarak düşünüldüğünde tevkifat vergiler üzerinde bölüşme ya da kesinti yapmaktır. Bilinen normal ya da irsaliyeli faturadan hiçbir farkı yoktur. Tevkifatlı faturanın en büyük özelliği ise fatura sonucu çıkan verginin alıcı ve satıcı arasında bölüştürülmesidir. Bu da tevkifatlı fatura kesildiğinde hem alıcıdan hem de satıcıdan vergi alındığı anlamına gelmektedir. Gelir Vergisi Kanunu 94.maddesinde farklı gelir çeşitleri bulunur. Aynı söz konusu olan yasa içinde var olan kesintilere ise gelir vergisi tevkifatı denmektedir. Bununla birlikte, tevkifatlı fatura bu yasaya göre belirlenen sektörlerde gelir hizmeti olan işletmelerin faturalarında ödemekle mükellef oldukları KDV tutarını, tevkifat oranına göre alıcı ile beraber ödemeleri şeklinde de tanımlanabilir.  Tevkifat yapabilen sektörler belirlendiği gibi, tevkifat yapabilecek sektörler de belirlenmiş durumdadır. Yazımızın devamında kimler tevkifat yapabildiğini öğrenme fırsatını da bulacaksınız.

Hangi Kurum ve Kuruluşlar Tevkifat Yapabilir?

Gelir vergisi Kanunu’na göre belirlenmiş sektörlerde tevkifatlı fatura kesilebilir. Ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığı’nca kısmi tevkifat yapabilecek kurumlarda tıpkı sektörlerde olduğu gibi belirlenmiştir. En çok araştırılan konulardan biri  olan tevkifat yapabilen kurumların hangi kurumlar olduğu sorusudur. Hangi kurumların tevkifat yapabilen kurumlar aşağıda sıralanmıştır.

·         Katma bütçeli idareler, belediyeler, köyler ve bu kurumların oluşturduğu birlikler

·         Döner sermaye yöntemi kullanan kuruluşlar

·         Kamu kurumları içinde yer alan mesleki kuruluşlar

·         Bankalar, kanunlar nezdinde kurulan ya da tüzel kişiliğe sahip emekli ve yardım sandıkları

·         Kitler

·         Bütün borsalar

·         Hisselerinin yarısından çoğunun yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan işletmelerin yanı sıra aynı şekilde kurum ve kuruluşlar

·          Yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlardan farklı olarak, hisseleri Menkul Kıymetler Borsasında işlenen şirketler de kanuna göre tevkifat yapabilir.

Hangi İşlemlerde Tevkifat Uygulanabilir?

Gelir vergisi Kanunun 94. Maddesi uyarınca belli sektörlerde tevkifat uygulanabilir. İşletme sahiplerinin merak ettiği konulardan biri de hangi işlemlerde tevkifat uygulandığıdır. Hangi işlemlerde tevfikat uygulanabilir, tevkifat uygulanacak sektörler nelerdir? Sorusunun yanıtını sizler için sıraladık. Tevkifat uygulanabilecek gelir türleri şu şekilde sıralanabilir;

·         Özel Güvenlik hizmetleri

·         Danışmanlık hizmetleri

·         Temizlik, çevre hizmetleri

·         Yemek servis hizmetleri

·         Bazı belirlenmiş yapım işleri ve bu işler için gerekli olan mimarlık ve mühendislik hizmetleri

·          Yapı denetim hizmetleri

·         Genel denetim hizmetleri

·         İşletmelerde bulunan makine, teçhizat ve demirbaşa ait ilişkin tamir, bakım ve onarım hizmetleri

·         İşletmeye ait taşıtların tamir, bakım ve onarım hizmetleri

Yukarıda sayılan sektörlerde tevkifatlı fatura işlemleri yapılabilir. Belirli koşulları sağlayan işletmeler ve sektörler tevkifatlı fatura kesme işlemini rahatlıkla yapabilmektedir. İşletme sahiplerinin en çok araştırdıkları konulardan birisi de tevkifatlı fatura hesaplanmasıdır. İlk olarak tevkifatlı fatura kesebilecek yapıya sahip işletme türleri arasında olmanız şarttır.  İşletmeniz bu koşulu sağlıyorsa hizmet verdiğiniz gelir türüne ait belirlenmiş tevkifat oranı üzerinden faturaya yansıyan KDV bedeline göre hesaplama yapılır. KDV bedelinin üstünden sektöre ait belirlenen çeşitli oranlarda değişen tevkifat yüzdesi oranlanır. Daha sonra ise hesaplanan tutar alıcının ödeme yükümlülüğüdür. Ve ortaya çıkan bedel alıcında tevkif yapılır.  Örnek vermek gerekirse 5.000 TL’lik bir hizmet ya da ürün satın alındığında 5.000TL ‘lik faturanın KDV oranı olarak baz alınır. Bu durumda ödenmesi gereken KDV vergisi tutarı 900TL olur. KDV miktarına uygulanacak tevkifat yüzdesini 5\10 olarak kabul edildiğinde ortaya çıkan tutar 450TL olmaktadır.  Bu durumda 450 TL’lik KDV tutarı satıcı öder. Kalan 450TL’lik tutar da alıcı öder. Satıcı için faturanın genel toplamı 5900 TL’den 5.450 TL’ye çekilmiş olur.